TECHNOLOGIE

Wzrastający udział przewozów intermodalnych w ciągu ostatnich lat w Europie w przewozach kolejowych ogółem uwarunkowany został nie tylko ekonomicznymi przesłankami, na które składają się między innymi rosnące koszty transportu drogowego na skutek nieustannie wzrastających cen oleju napędowego oraz wprowadzanie w wielu krajach myta – opłat drogowych. Inną przesłanką przyczyniającą się do tego wzrostu jest rosnąca liczba dostępnych, różnorodnych mediów, przystosowanych do przewożenia specyficznych produktów.

Jednym z takich mediów są silokontenery przeznaczone do transportu granulatów, produktów pylistych i sproszkowanych z możliwością wykorzystania organizacji opartej na relacji droga – kolej – droga.

Ogólną charakterystykę tego typu kontenerów oraz zastosowanych rozwiązań zmierzających do racjonalizacji kosztów przewozu i wzrostu efektywności transportu prezentujemy tu w oparciu o doświadczenia szwajcarskiego przedsiębiorstwa BERTSCHI AG, specjalizującego się w multimodalnym przewozie produktów chemicznych.

Fot. 1 - Silokontener ciśnieniowy 40’ do przewozu materiałów sypkich

Silokontenery ciśnieniowe

Kontenery ciśnieniowe przystosowane do przewozu materiałów sypkich są obecnie najbardziej popularną grupą wykorzystywaną w transporcie kombinowanym. Ich zbliżone do naczep silosów rozwiązania techniczne czynią z tego typu kontenera jednostkę uniwersalną, umożliwiającą przewóz prawie każdego typu produktu.
Podstawowe parametry eksploatacyjne najczęściej używanego kontenera 40-stopowego mieszczą się w przedstawionym poniżej zakresie.

Jego zaletą jest bez wątpienia szeroki zakres materiałów dopuszczony do przewozu oraz brak dodatkowych wymagań dla zestawu drogowego, który oprócz naczepy przystosowanej do rozładunku materiałów sypkich powinien wyposażony być w odpowiednią sprężarkę.

W praktyce logistycznej stosowane są tu kontenery 20, 30, 40 i 42-stopowe, a o ich wyborze decyduje gęstość nasypową produktu i dopuszczalna masa całkowita zestawu drogowego, która nie powinna przekraczać zdefiniowanych dla danego kraju norm. W Polsce wartość ta wynosi 40 ton, z możliwością podwyższenia do 44 ton, ale tylko przy kombinowanym przewozie kontenera 40-stopowego z wykorzystaniem 3-osiowego ciągnika siodłowego i 3-osiowej naczepy.

Wadą tych kontenerów jest ich wysoka w porównaniu do silokontenerów bezciśnieniowych cena oraz jak przekonać się można z prezentowanych poniżej parametrów mniejsza pojemność załadowcza

Fot. 2 - Silokontener 30' bezciśnieniowy – aluminiowy

Silokontenery bezciśnieniowe

Drugą analizowaną tu grupą jednostek wykorzystywanych w transporcie intermodalnym są silokontenery bezciśnieniowe. Najprościej scharakteryzować je można stwierdzeniem, iż nie wymagają podawania ciśnienia roboczego do kontenera podczas rozładunku. W tej grupie dominują dwa typy jednostek: kontenery aluminiowe i stalowe bag-in-a-box. Ich podstawowe parametry dla najczęściej wykorzystywanych podtypów przedstawia poniższa tabela.

Aby jednak dokonać rozładunku przewożonych w nich produktów zastaw drogowy (ciągnik siodłowy oraz naczepa) wyposażony musi być dodatkowo w specjalistyczny aparat mocowany na tyle naczepy będący rodzajem śluzy podającej granulat pod odpowiednim ciśnieniem do silosu odbiorcy. Ze względu na charakterystykę pracy tej śluzy kontenery tego typu nie nadają się zasadniczo do przewozu produktów sproszkowanych, pylistych, czyli np. polichlorku winylu. Sprawdzają się natomiast doskonale w transporcie wszelkiego typu granulatów (PE, PP, PET).

Fot. 3 - Przyłącze rozładowcze w silokontenerze 30' aluminiowym

W obydwu typach kontenerów bezciśnieniowych granulat podawany jest grawitacyjnie przez wąż plastikowy (Fot. 3 i Fot. 4) do przekładni ślimakowej napędzanej przez agregat ciągnika siodłowego. Kontenery typu bag-in-a-box oprócz materiału z którego zostały wykonane, różnią się ponadto od kontenerów aluminiowych tym, iż załadunek produktu następuje nie bezpośrednio do kontenera, ale do plastikowego, jednorazowego worka wypełniającego całą kubaturę wewnętrzną jednostki. Rozwiązanie takie jest szczególnie korzystne w procesie przewozu produktów wymagających szczególnie rygorystycznych norm w zakresie czystości oraz pozwala uniknąć kosztów mycia kontenera. Konstrukcja jego umożliwia operatorowi (kierowcy) samodzielne zamocowanie nowego worka przed powtórnym załadunkiem.

Fot. 4 - Przyłącze rozładowcze w silokontenerze 30' stalowym bag-in-a-box

Wybór typu kontenera w procesie dostaw produktu

Szeroka gama oferowanych przez BERTSCHI AG kontenerów do produktu materiałów sypkich pozwala na pełne zoptymalizowanie procesu dostaw. Współczesny rynek usług logistycznych oprócz parametrów jakościowych zwraca szczególną uwagę na racjonalizację kosztów. W organizacji tego procesu racjonalizacji tej dokonuje się poprzez:


a)      Intermodalną organizację przewozów bazującą na rozwiązaniach transportu kombinowanego, czyli np. relacji kolej – droga – kolej, która szczególnie w transporcie międzynarodowym okazuje się być bardzo konkurencyjna w stosunku do standartowego transportu drogowego.

b)      Wybór kontenera – przy uwzględnieniu specyfiki przewożonego produktu – umożliwiającego załadunek jak największej ilości produktu z zachowaniem norm dopuszczalnej masy całkowitej. Koszt transportu w przeliczeniu na jednostkę przewożonego produktu (kg / t) rozkładać się będzie zawsze korzystniej przy zastosowaniu środków oferujących jak największą kubaturę załadowczą.

c)      Aspekt ekologiczny – wybór multimodalnych czy intermodalnych rozwiązań w przewozie wszelkiego typu materiałów oprócz swojej klarownej racji ekonomicznej ma także wyraźny aspekt o charakterze ekologicznym, potwierdzonym chociażby w międzynarowym programie „Odpowiedzialność i Troska” i wyraża stosunek wszystkich uczestników procesu logistycznego wobec potrzeb i wymogów współczesnego świata.



Zgodnie z ostatnio opublikowanymi przez Zarząd Portów Morskich Szczecin Świnoujście danymi do lipca br. przeładowano 16 000 kontenerów, kiedy w analogicznym okresie w roku ubiegłym wartość ta wynosiła zaledwie 5 000 sztuk. Tendencja ta, wynikająca z ożywienia handlu zagranicznego po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej oraz będąca wynikiem świadomej racjonalizacji procesów logistycznych znajdzie także zapewne swoje odzwierciedlenie w intermodalnych przewozach kolejowych. Aby móc jej jednak sprostać należy przygotować zaplecze umożliwiające uczestnikom tego łańcucha pełne wykorzystanie drzemiących w nich możliwości. Zapleczem tym są między innymi rozwiązania oferowane przez BERTSCHI AG.